Obiecałem coś ekstra o testowanej wkładce i od tego chciałbym zacząć. Owo „ekstra” dzieli się na dwie części. Pierwsza związana jest z trzaskami. Rok temu słuchając wkładki Carmen, która do najdroższych nie należała, byłem zadziwiony jej cichą pracą oraz tym, jak ładnie oddzielała muzykę od mechanicznego medium, za którego pośrednictwem została dostarczona. Po części udało się to przez dobre różnicowanie, jakim się charakteryzowała, ale chyba jeszcze więcej zawdzięczała ona sposobowi, w jaki pokazywała wysokie tony.

Zephyr powtarza to samo, ale na o wiele wyższym poziomie. Różnicowanie o którym mowa jest pchnięte dalej, co pomaga w namacalnej wręcz różnicy między muzyka i ew. trzaskami. Ewentualnymi, bo jest ich niesłychanie mało, mniej niż w jakiejkolwiek innej wkładce, poza absolutnie high-endowymi i poza wkładkami Miyajima Laboratory, które mają w sobie coś podobnego.

Zephyr zawdzięcza to przede wszystkim barwie. Jest ona po ciepłej stronie, co do tego nie mam wątpliwości. Wydaje się ciemna, ale kiedy tylko wtedy, kiedy tak wykonano tłoczenie – patrz płyty Polskich Nagrań „Muza” z lat 70. – albo jeśli tak słychać nagranie. Puśćmy coś z dużą energią na górze pasma, niech takim spektakularnym przykładem będzie, przygotowany przez pana Winstona Ma, krążek The All Star Percussion Ensemble pt. Bizet/Beethoven/Pachelbel/Berlioz – a będziemy wiedzieli, że nie chodzi o wycofanie góry i o brak informacji.

Testowana wkładka, podobnie jak wcześniej model Carmen, podaje mnóstwo informacji, jest niesłychanie rozdzielcza. Ponieważ jednak nie jest jasna, ani tym bardziej ostra, wydaje się, że gra ciemno. I jeśli nie to jest definicja high-endu, to co nią miałoby być? Słuchanie płyt z nią to prawdziwa przyjemność. Zephyr ma bowiem również niebywałą dynamikę. Nie tylko z przywołaną płytą, która z definicji została nagrana tak, aby zrobić na słuchaczu jak największe wrażenie, ale też z tłoczeniami, w kontekście których słowo dynamika opatrywane jest w cudzysłów.

Mamy więc: mnóstwo informacji o barwie instrumentów grających w górze pasma i to bez rozjaśnienia, dynamikę bez karykaturalnego konturowania i ciepłą, wysyconą wręcz średnicę bez jej ocieplania. No i rozdzielczość, która daje nam różnicowanie. To ostatnie przekłada się na szczególny balans między prawdą absolutną i prawdą czasu. Ta pierwsza jest – z definicji – niezwiązana z kontekstem. Z kolei druga jest wyłącznie warunkowa, bo chodzi tu o sposób rejestracji materiału, jego wydanie, rodzaj muzyki, wizję artystyczną itp.

Wkładki Soundsmitha – jeśli mogę coś powiedzieć na podstawie odsłuchu dwóch modeli – nie tracą z oczu prawdy absolutnej, tj. informują słuchacza o tym wszystkim bez owijania w bawełnę.

Ale jeszcze mocniej wiążą to z samą muzyką. A przez to odsłuch jest niemal doskonale „fizjologiczny”. W pewnym sensie jest to podobne do tego, co robi wzmacniacz Kondo OnGaku, ale z mocniejszym akcentem na prawdę absolutną.

Brak trzasków zaskoczy niejednego starego wyjadacza, który niejedno w życiu słyszał. Podobny efekt uzyskuję z Madake wspomnianej Miyajimy, ale to przecież wkładka znacznie droższa. Podobnie jak japoński „kolega”, tak i Zephyr umożliwia absolutnie komfortowy odsłuch nawet mocno zniszczonych płyt. Dla fanów polskiej muzyki powinna to być pozycja obowiązkowa, ponieważ nie tylko Polish Jazz, generalnie – myślę o latach 60. i początku 70. – tłoczony na dobrym winylu, ale też płyty, które z innymi wkładkami brzmią nie do końca wiarygodnie, albo po prostu „artefaktowo”, zagrają dobrze, muzykalnie, pozwolą skupić się na muzyce.

Za te atrakcje płacimy nie do końca precyzyjnie definiowanym niskim dołem, który jest lekko podkreślony, a także nie całkiem izolowanym od dźwięku szumem przesuwu. To nie jest tak, że te dwa elementy brużdżą, i przekreślają wszystko, co napisałem. Słuchałem tej wkładki bardzo długo, zarówno przez kolumny, jak i przez słuchawki i za każdym razem siadałem do odsłuchu z zainteresowaniem i ekscytacją. Z dużymi kolumnami, które delikatnie, ale jednak, podkreślaną zakres poniżej 100 Hz, nałoży się to na charakter wkładki. Kontrabas na płycie Charliego Hadena z jego urodzinowego koncertu, dla przykładu, nie był więc skupiany w jednym miejscu i zabrakło mu wygaszenia.

Trochę to wina samego nagrania, trochę Harbethów, ale też i wkładki. Z Madake wszystko było znacznie lepiej kontrolowane. Z kolei szum przesuwu to coś, co łączy się – tak to widzę – z intensywnością środka pasma. Zapewne w droższych wkładkach tego producenta jest go coraz mniej i jest słabiej skorelowany z muzyką, ale tutaj nie do końca się go pozbędziemy, także z tłoczeniami 180 g i 200 g „Super Virgin Vinyl”…

PODSUMOWANIE

Jeden z mocniejszych sporów dotyczących dyskografii Polskich Nagrań „Muza” z lat 60.-80. dotyczy tego, czy pierwsze tłoczenia opatrywane były niebieskimi wyklejkami, czy tłocznia dowolnie wybierała niebieskie i czerwone. Niestety nie znamy żadnej dokumentacji na ten temat, dlatego pozostaje nam dedukcja i domysły. Myślę więc, że w jakiejś mierze pomóc może odsłuch dużej grupy płyt i próba znalezienia wspólnego mianownika poszczególnych typów wyklejek (jeśli jest).

Na potrzeby recenzji płyt Niemena, a potem Polish Jazzu wykonałem kilkanaście takich odsłuchów. Z wkładką Soundsmith przesłuchałem pod tym kątem trzy wersje płyty Niemen – Vol. 1, czyli pierwszej części tzw. Marionetek, tytułu nagranego przez Niemena z grubą SBB. Do dyspozycji miałem wersję z wyklejką niebieską, czerwoną oraz dodatkowo czerwoną z wysokimi numerami matrycy (A-6/B-9). Powiem krótko: różniły się one między sobą i to znacznie. Najlepiej zagrała wersja „niebieska”, a to dlatego, że „czerwona” pokazała głos Niemena z wyostrzonymi sybilantami. Bas na niej nie był tak gęsty, a całość sprawiała wrażenie konturowej. Z kolei wersja „czerwona” z wysokimi numerami zabrzmiała bardzo blisko, bardzo gęsto, ale całkowicie płasko. Jakby ktoś ją inaczej masterował.

Wkładka Zephyr wszystkie te różnice pokazała z łatwością i bez wysiłku. Wszystkich wersji płyty Niemena wysłuchałem jednak z przyjemnością, wiedząc czym każda z nich różni się od innych, ale nie czując potrzeby zmiany. Takie połączenie „wybaczającego” charakteru i bezwzględnej prawdy to coś absolutnie wyjątkowego. Brawo!

Dane techniczne (wg producenta)

Szlif: Selected Contact Line Nude
Wymiary: 6 x 17 μm
Wspornik: laserowo nawiercony szafir
Rekomendowany nacisk: 1,8-2,2 g
Masa igły: 0,32 mg
Podatność: 10 μm/mN
Pasmo przenoszenia: 15-45 000 Hz ± 2 dB
Separacja między kanałami:
1000 Hz - >28 dB | 50-15 000 Hz - >25 dB
Niezrównoważenie kanałów: Napięcie wyjściowe: ≥ 0,4 mV
Rezystancja wewnętrzna (DCR): 10-11 Ω, każdy kanał
Impedancja cewek: 2,27 mH każda
Sugerowane wzmocnienie przedwzmacniacza: 58-64 dB
Waga: 10,25 g
Impedancja obciążenia: ≥ 470 Ω